Veel 'bergen' danken hun bekendheid aan een wielerklassier of -ronde. Denk maar aan de Poggio (Milaan-San Remo), de Muur van Geraardsbergen (Ronde van Vlaanderen), de Redoute (Luik-Bastenaken-Luik), de Jaizkibel (Classica San Sebastian), de Alpe d'Huez (Tour), de Angliru (Vuelta) en de Monte Zoncolan (Giro). Als scherprechter en finishdécor fungeren in een klassieker, in vijf wereldkampioenschappen en twee Touretappes, dat is vooralsnog alleen de Cauberg in Valkenburg gegeven.
Valkenburg a/d Geul is een toeristisch stadje in Zuid-Limburg. Omdat het plaatsje in een dal ligt, moet er geklommen worden om het te verlaten. Dat kan via de Sibbergrubbe, de Goudsberg, de Daalhemmerberg en de Cauberg. De voet van de laatste twee ligt aan het Grendelplein. De Cauberg (exclusief het vals plat waar de klim in uitloopt) is 900 m met een gemiddeld stijgingspercentage van 8% en een maximum van 12%.
http://klimmeninlimburg.info/CMS/index.php
.
In de klim, zo'n honderd meter voor de voetgangersbrug over de weg, kan men scherp naar rechts afslaan (richting Holland Casino) om verder klimmend in het Kuurpark te komen. Daar stonden vijf kleine monumenten, vier ter ere van de renners die wereldkampioen werden in Valkenburg en één om het werelduurrecord te memoreren dat Jan van Hout in 1933 fietste. De monumenten zijn in 2020 verwijderd.
.
In 2012 werden zes hufterproof gedenkstenen die ieder 250 kg wegen, onthuld. Deze zijn ingemetseld in het trottoir en zijn een blijvende herinnering aan de eerdere WK's die op de befaamde Cauberg verreden zijn. De rij plaquettes zal door het leven gaan als de 'Hill Of Fame". Het idee komt van Valkenburger Werner Kreutzer. Aan de linkerkant van de Cauberg liggen 6 platen met de namen van: Marcel Kint, Briek Schotte, Jan Raas, Oscar Camenzind, Petra de Bruin en Leontien van Moorsel.
.
In de Gemeente Grotten van Valkenburg zijn wandschilderingen aangebracht met teksten over en handtekeningen van wielrenners die een WK- of Touretappe wonnen in Valkenburg.
.
..
Ik woon op een steenworp van Valkenburg. Tijdens het fietsseizoen hijg ik mezelf geregeld de Cauberg op. Uiteraard ga ik voorafgaand aan Gold Race, Tour of WK ook 'sfeer proeven':
In z'n dromen
ligt iedereen hier
alleen op kop,
tussen rijen
dik applaus
danst men
ongenadig
soepel
naar
de top
..
De winnaars op de Cauberg:
2016 Amstel Gold Race: Enrico Gasparotto
2015 Amstel Gold Race: Michal Kwiatkowski
2014 Amstel Gold Race: Philippe Gilbert
2013 Amstel Gold Race: Roman Kreuziger
2012 Amstel Gold Race: Enrico Gasparotto
2011 Amstel Gold Race: Philippe Gilbert
2010 Amstel Gold Race: Philippe Gilbert
2009 Amstel Gold Race: Sergei Ivanov
2008 Amstel Gold Race: Damiano Cunego
2007 Amstel Gold Race: Stefan Schumacher
2006 Amstel Gold Race: Frank Schleck
2005 Amstel Gold Race: Danilo di Luca
2004 Amstel Gold Race: Davide Rebellin
2003 Amstel Gold Race: Alexandre Vinokourov
2006 Tour de France (7e et): Matthias Kessler
1992 Tour de France (3e et): Gilles Delion
2012 WK op de weg: Philippe Gilbert
1998 WK op de weg: Oscar Camenzind
1979 WK op de weg: Jan Raas
1948 WK op de weg: Briek Schotte
1938 WK op de weg: Marcel Kint
1973 NK op de weg: Joop Zoetemelk
1972 NK op de weg: Tino Tabak
1971 NK op de weg: Joop Zoetemelk
1958 NK op de weg: Jef Lahaye
1957 NK op de weg: Wim van Est
1956 NK op de weg: Wim van Est
1955 NK op de weg: Thijs Roks
1954 NK op de weg: Adri Voorting
1953 NK op de weg: Gerrit Schulte
1952 NK op de weg: Hans Dekkers
1951 NK op de weg: Hans Dekkers
1950 NK op de weg: Gerrit Schulte
1949 NK op de weg: Sjefke Janssen
1948 NK op de weg: Gerrit Schulte
1947 NK op de weg: Sjefke Janssen
1946 NK op de weg: Bouk Schellingerhoudt
1945 NK op de weg: Theo Middelkamp
1944 NK op de weg: Gerrit Schulte
1943 NK op de weg: Theo Middelkamp
1942 NK op de weg: John Braspennincx
1939 NK op de weg: Janus Hellemons
1938 NK op de weg: Theo Middelkamp
1937 NK op de weg: John Braspennincx
In Valkenburg staan enkele beelden die naar het wielrennen verwijzen. Bovenstaand kunstwerk van Wil van der Laan is sinds het WK van 1998 te vinden op het Berkelplein. Naar aanleiding van de aankomst van de 3e etappe van de Tour van 2006 werd onderstaande creatie geplaatst op de rotonde in Broekhem. Het kreeg de naam 'Wielerstad Valkenburg'. De naam van de maker is mij niet bekend.
..
En ter gelegenheid van het WK 2012: iets
dat het midden houdt tussen een monument
en een reclamezuil.
Zomer 2012 verscheen het derde nummer van W.I.L Wielrennen in Limburg. Het was geheel gewijd aan het WK in Valkenburg. Voor dat nummer mocht ik een tabel samenstellen met de versnellingen die Limburgse profs vroeger en nu in volle finale gebruikten en gebruiken op de Cauberg.
Sjefke Janssen (prof van 1946 tot1954) reed met een 47 x 17, goed voor 5m85 per omwenteling.
Jan Nolten (1952-1957) gebruikte een 47 x 18.
Hub Harings (1963-1971) een 52 x 19.
Jo Maas (1979-1983) een 52 x 18.
Peter Winnen (1980-1991) een 53 x 17.
En dat deed ook Danny Nelissen (1990-1999).
Michael Boogerd en Philippe Gilbert vlogen met een 53 x 16 de Cauberg op en dat is maar liefst 7m07 per omwenteling.
Ter gelegenheid van het WK 2012 verscheen het boek Over de heuvels.
Mijn Cauberg-gedicht kunt u lezen door hier te klikken.
Koers op de Cauberg is schitterende facebook-pagina met heel veel oude foto's, uitslagen en verhalen.
Tot slot, uit Een bidon met Zen:
Cauberg
Zomerzonnetje
op Allerzielen - fluitend
langs het kerkhof op.
En nog een gedenksteen:
En nog een versje:
Cauberg
Niet op de Mont Ventoux,
de Galibier, de Aubisque
of de Tourmalet,
niet op de Mortirolo,
de Stelvio, de Gavia
of de Angliru,
niet op de Kapelmuur,
de Muro di Sormano,
of de Mur de Huy,
niet op de Poggio,
de Jaizkibel
of de Redoute
maar hier passeerde
de Vuelta, hier
resideerde de Tour
hier ligt de finish van
een klassieker
hier werd gestreden
om de regenboogtrui
tot vijf maal toe:
op de Eddy Merckx
van alle heuvels
& bergen
trap ik me altijd
blijmoedig moe
Miel Vanstreels