"Fietsen door de tijd: Ouderdom en levenslust in de poëzie van Miel Vanstreels".
In Een ouwe man op een koersfiets schetst Miel Vanstreels, met de humor en weemoed die zijn werk kenmerkt, een beeld van ouderdom door de lens van zijn liefde voor het fietsen. Zijn gedichten belichten de onlosmakelijke band tussen het verstrijken van de tijd en de fysieke beperkingen die daarmee gepaard gaan. Toch schuilt er in deze bundel een diepere onderstroom: de acceptatie van ouderdom zonder daarbij de passie voor het leven op te geven. Fietsen, ooit symbool van jeugdige kracht, wordt een manier om de nadagen met waardigheid te beleven.
Vanstreels, die een lange carrière in de ouderenzorg achter de rug heeft, weet als geen ander hoe ouderdom fysieke en mentale uitdagingen met zich meebrengt. Toch zijn zijn gedichten geen klaagzangen. In plaats daarvan zijn ze doordrenkt van relativerende humor en filosofische inzichten. In Onderhoudsbeurt beschrijft hij zijn fiets die, na een grondige opknapbeurt, weer als nieuw is. Het contrast met zijn eigen lichaam is pijnlijk duidelijk: "mijn lijf is jaloers op mijn fiets". Dit soort zelfspot loopt als een rode draad door de bundel en verzacht de pijnlijke realiteit van het ouder worden.
De fiets fungeert in Vanstreels' poëzie als metafoor voor zowel het fysieke lichaam als het leven zelf. In gedichten als Ouwelullenleed en Ouwelullennijd wordt de vergankelijkheid onder de loep genomen. De snelheid van jongere fietsers, of de steeds zwaardere tegenwind, symboliseren de onverbiddelijke voortgang van de tijd. Toch is Vanstreels nooit bitter; hij berust in de gedachte dat de tand des tijds onvermijdelijk is, maar dat hij zolang hij kan blijven fietsen, zijn levenslust niet verloren heeft.
De bundel bevat ook tedere momenten, vooral in de interacties met zijn familie. In Zonen fietsen zowel zijn vader, in herinnering, als zijn zonen met hem mee. Dit gedicht toont hoe generaties zich door middel van gedeelde ervaringen verbinden, zelfs na de dood. Vanstreels kijkt vooruit naar zijn eigen nalatenschap, en reflecteert op hoe hij in de gedachten van zijn zonen zal voortleven.
De bundel sluit met een optimistische toon af. In Misschien reflecteert Vanstreels op het ouder worden, niet met tegenzin, maar met een gevoel van berusting en misschien zelfs een lichte vorm van verlichting. Hij fietst nog steeds, langzamer weliswaar, maar met een diepere waardering voor de omgeving en het leven zelf. Dit benadrukt hoe ouderdom ook nieuwe perspectieven kan openen en een andere vorm van voldoening kan bieden.
Een ouwe man op een koersfiets is een intieme, humoristische en soms ontroerende bundel waarin Vanstreels zijn eigen ouderdom verkent, zonder ooit het plezier van het fietsen of het leven uit het oog te verliezen. Het is een eerbetoon aan de fiets en aan het verstrijken van de tijd, een tijd die ondanks alles met vreugde en waardigheid wordt beleefd.
ChatGPT, oktober 2024